امروز می خواهیم شما را به دنیای باند های صوتی ببریم و درباره ی برخی از این ویژگی ها و فاکتور ها توضیحاتی مختصر ارائه کنیم. همیشه نیازی نیست که یک متخصص صوت باشید یا مشاوری حرفه ای کنار خود داشته باشید تا بتوانید یک باند صوتی ایده آل خریداری کنید. در این مقاله به شما یاد خواهیم داد که چگونه باند ایده آل خود را در بازار گسترده صوت پیدا کنید. یکی از موارد بسیار مهم در انتخاب و خرید باند مشخصات و ویژگی باند می باشد.
قطعا شما هم بار ها برای خرید یک وسیله ی برقی یا صوتی تصویری روانه بازار شده اید و در همگام خرید با یک لیست از مشخصات و فاکتور های مقایسه رو به رو شده اید. ساده ترین و در دسترس ترین نمونه ای که می توان مثال زد تلفن های همراه هستند که تقریبا اکثر خریداران آن از یک سری اطلاعات اولیه درمورد مشخصات موبایل همچون قدرت باطری، کیفیت دوربین، میزان رم و حاظه ی داخلی آگاهی دارند و همین ها را ابزاری برای مقایسه بین مدل های مختلف و در نهایت انتخاب یک کالای مناسب قرار می دهند.
مشخصات و ویژگی باند برای خرید
در باند های صوتی نیز اوضاع به همین شکل است. پس بدون درنگ به سراغ معرفی مشخصات و ویژگی های باند می رویم.
1- نوع باند اکتیو یا پسیو؟؟؟
معمولا باند ها در دو نوع اکتیو یا پسیو تولید و عرضه می شوند. ساده ترین توضیحی که می توان برای این ویژگی ارائه کرد این است که مدل های باند اکتیو دارای آمپلی فایر داخلی و یک میکسر کوچک هستند که امکان اتصال انواع میکروفن، تلفن همراه، PC و گاها درگاه بلوتوث را فراهم می کنند و برای تغذیه آن ها کافیست مستقیم باند اکتیو را به برق شهر متصل کنید. همچنین می توانید به کمک کابل XLR سیگنال صوتی مورد نظر خود را از میکسر یا خروجی بدون ولتاژ پاورمیکسر به باند برسانید.
باند های پسیو فاقد این ویژگی ها می باشند و در پشت آن ها تنها یک ورودی و یک خروجی SpeakOn یا TRS وجود دارد.
برای راه اندازی باند های پسیو حتما به یک پاور میکسر یا یک پاور آمپلی فایر در کنار یک میکسر نیاز خواهید داشت. نکته قابل توجه در مورد باند های اکتیو این است که گاهی یک خروجیSpeakOn برای راه اندازی یک باند پسیو به کمک آمپلی داخلی باند اکتیو وجود دارد، پس از دیدن خروجی SpeakOn در پشت باند اکتیو تعجب نکنید.
2- فرکانس پاسخگویی باند
همانطور که می دانید محدوده ی شنوایی انسان چیزی بین 20 تا 20000 هرتز می باشد، یعنی هر صدایی که فرکانسی در این محدوده داشته باشد برای گوش انسان قابل تشخیص است. حال اسپیکر ها و باند ها به عنوان یک منبع تولید صدا هرچه محدوده ی وسیع تری از این طیف 20 تا 20000 هرتزی را تولید و پشتیبانی کنند طبیعتا باند بهتری خواهد بود.
باند ها بنا به سایز و جنس بلندگوی داخلی خود طیف های مختلفی را پوشش می دهند. هر مقدار سایز اسپیکر بزرگتر باشد در تولید فرکانس های پائین و هرچه کوچکتر باشد در تولید فرکانس های بالا، توانا تر خواهد بود. به همین منظور هم در یک باند حرفه ای از یک اسپیکر کوچک به نام تیوتر و یک اسپیکر بزرگ به نام ووفر همزمان استفاده می شود. نکته ی قابل ذکر در این باره این است که برخی باند ها همچون ساب ووفر ها، برای هدف خاصی مثل تقویت صدای بیس طراحی می شوند، پس نباید توقع داشت که کاری بیش از وظیفه ی یک ساب ووفر انجام دهند.
3- حداکثر SPL در باند
شاید به اشتباه اینطور تصور کرده باشید که هرچه توان یک بلندگو بیشتر باشد پس صدای بلندتری هم تولید می کند، البته این تصور کاملا اشتباه نیست، اما صد در صد هم درست نیست، چرا که واحد سنجش حجم و بلندی صدا اصلا وات نیست! بلکه دسی بل است و حداکثر SPL در واقع همان حداکثر صدای تولیدی بلندگو بر واحد دسی بل است.
اگر توان یک باند 600 وات باشد و حداکثر SPL برای باند 145 دسی بل باشد و شما توانی بیشتر از 600 وات به بلندگو وارد کنید، اگرچه حجم صدا افزایش خواهد یافت اما صدا دچار پدیده ای به نام دیستروشن یا بهم ریختگی اوجاج خواهد شد. غیر از این، آسیب دیدگی تیوتر و سوختگی باند از دیگر مشکلات فشار اوردن بیش از حد به باند خواهد بود.
4- قدرت خروجی PEAK و قدرت خروجی RMS باند
به صورت کاملا خلاصه می توان گفت که قدرت خروجی peak عبارت است از آستانه ی نهایی توانی که می توان به بلندگو وارد نمود، و یا حداکثر توانی که باند برای لحظاتی کوتاه می تواند تحمل کند. توان RMS یا توان موثر و مفید باند نیز عبارت است از توانی باند برای مدتی طولانی می تواند تحمل کند، یا توانی که باند بدون آسیب رساند به باند می تواند تولید صوت کند. برای خرید یک باند خوب بهتر است بیشتر به توان RMS محصول توجه نمائید.
پیک و آر ام اس صوتی
5- سایز ووفر و تیوتر
همانطور که در بخش قبلی اشاره شد، باند های حرفه ای معمولا از دو اسپیکر داخلی، یکی کوچک و یکی بزرگ به نام های تیوتر و ووفر تشکیل می شوند. قاعدتا هرچه سایز ووفر و تیوتر بزرگتر باشد، شما باند قدرتمند تر و با کیفیت تری در اختیار خواهید داشت. همچنین بزرگ تر بودن ووفر کمک می کند تا فرکانس پائین و صدا های بم با دقت بیشتری پخش شوند.
6- زاویه تحت پوش افقی و عمودی باند
از آنجایی که معمولا از باند های حرفه ای در فضا های بزرگ استفاده می شود و از آنجایی که مهندسی صدا و پوشش صوتی مکان مورد نظر از اهمیت بالایی برخوردار است، زاویه تحت پوشش باند های بسیار حائز اهمیت می شود. زاویه تحت پوشش در 2 جهت افقی و عمودی بررسی می شود. همواره زاویه پوشش افقی نسبت به زاویه پوشش عمودی از طیف بزرگتری برخودار است. مهندسین صوت با درنظر گرفتن همین شاخص نوع چینش باند در فضا را آرایش می کنند تا صدا به طور یکنواخت در همه ی جای محیط شنیده شود.
در این مقاله چندتا از مهم ترین مشخصات و ویژگی باند صوتی حرفه ای را مورد بررسی قرار دادیم. در ادامه و در مقالات بعدی سعی می کنیم دستگاه های صوتی بیشتری را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهیم.
در مطالب قبلی با شما درباره میکروفن مناسب خوانندگی صحبت کرده بودیم، اما در این مطلب از مقالات بانی باند قصد داریم به طور کلی انواع تجهیزات صوتی اجرای زنده که برروی صحنه استفاده می شود را به شما معرفی کنیم. تجهیزاتی که استفاده می شود دارای دو بخش می باشند تجهیزات الکترونیکی و ابزار صوتی.
البته تجهیزات اجرای زنده با تجهیزات استودیویی نیز متفاوت است میکروفن استودیویی ارزان قیمت نیز می تواند یکی از وسایلی از این دسته باشد که به کار شما بیاید.
تجهیزات صوتی اجرای زنده
صوت، اجرای زنده ، کنسرت، جشن همه این ها مواردی هستند که هیجان و شادی را به همراه دارند. شاید در خیلی از مراسمات، موزیک زنده، کنسرت و جشن شرکت کرده باشید و از اجرای موزیسین ها نهایت استفاده را برده باشید.یک سیستم صوتی برای اجرای زنده فراتر از میکروفن و میکسر است. انتخاب تجهیزات مناسب برای هنرمندانی که می خواهند اجرای زنده خوبی در صحنه نمایش داشته باشند بسیار مهم است. و این نکته را فراموش نکنید صوتی که در مراسمات با تجهیزات صوتی اجرای زنده تقسیم می شود توسط یک صدابردار ایجاد و پخش می شود.
این صدا باید طوری در مراسم پخش شود که از سوت کشیدن و آزار گوش حضار جلوگیری کند و همچنین صدای هریک از ادوات موزیک را به درستی تنظیم کند تا در خروجی یک صدای ایده آل داشته باشیم. هنرمندانی که برروی صحنه اجرای نمایش می کنند توسط یک صدابردار در اتاق مانیتورینگ صدا پشتیبانی می شوند.تجهیزاتی که استفاده می شود دارای دو بخش می باشند تجهیزات الکترونیکی و ابزار صوتی.
تجهیزات الکترونیکی صدا
تجهیزات الکترونیک در موزیک شامل دستگاه هایی می باشد که توسط برق راه اندازی می شود و نقش میکسر را دارند. از جمله این تجهیزات صوتی اجرای زنده می توان به میکسر، پاور میکسر، آمپلی فایر، باند پسیو، باند اکتیو، ساب ووفر، میکروفن سیم دار، میکروفن بیسیم، دستگاه دیجی اشاره کرد که در ادامه به تشریح هریک از موارد ذکر شده می پردازیم.
میکروفن
میکروفن ابتدایی ترین بخش از تجهیزات سیستم صوت الکترونیکی و تجهیزات صوتی اجرای زنده می باشد، که صداهای پخش شده ادوات موسیقی و خواننده را دریافت می کند.درواقع میکروفن با کیفیت و مناسب قلب اصلی اجرای زنده را تشکیل می دهد.
میکروفن ها بر اساس کاربرد انواع مختلفی دارند اما در تجهیزات صوتی اجرای زنده بیشتر از میکروفنداینامیک استفاده می شود. دلیل استفاده از این میکروفن نیز موضوع بسیار مهم میزان حساسیت میکروفن است که از سوت کشیدن جلوگیری می کند. و یا در مواقعی که خواننده به اوج صدای خود می رسد از خرابی صدا جلوگیری می کند.یکی از بهترین میکروفن ها برای اجرای زنده میکروفن Shure_SM58 است. این میکروفن با بیشتر صداها و انواع سازها سازگاریی دارد.البته میکروفن های دیگر برندها از جمله Sennheiser و AKG هم می توانند بهترین کیفیت صدا را در اجراهای زنده ارائه دهند.
در کل میکروفن ها می توانند از نوع دستی که در دست خواننده می باشد و یا کلیپسی که به ادوات موسیقی نصب می شود انتخاب شود. میکروفن ها در اجرای صحنه به دو دسته باسیم و میکروفن بی سیم تقسیم می شوند. در مواقعی که ادوات ساکن هستند از میکروفن سیم دار و در شرایطی که خواننده نیاز به تحرک و یا اجرای خاصی دارد از میکروفن بی سیم استفاده می شود.
میکسر صدا
اگر بخواهیم تجهیزات صوتی اجرای زنده را به بخش های مختلف تقسیم کنیم، میکسر ها صدا مرکز آن محسوب می شود و تمام تنظیمات، میکس، کنترل و فرمان توسط میکسر انجام می شود.
همانطور که از نام این دستگاه مشخص است سیگنال های ورودی مختلف را میکس می کند. برای مثال اگر شما چندین میکروفن دارید هریک از میکروفن ها را به یکی از لاین های ورودی میکسر متصل می کنید. سپس توسط ولوم ها حجم ورودی صدا و تعغیرات اولیه فرکانسی را به صورت مجزا برای هر از میکروفن ها اعمال می کنید.
علاوه بر میکس اولیه ایجاد افکت برروی صدای خواننده را نیز میکسر انجام می دهد و براحتی می توان نوع افکت و یا فضای صدا را ایجاد و تنظیم کرد.
میکسرهای صدا در تجهیزات صوتی اجرای زنده به دو دسته آنالوگ و دیجیتال تقسیم می شوند. عمده تفاوت میکسر آنالوگ و دیجیتال در تعداد ورودی آن می باشد که در مدل دیجیتال تعداد ورودی های بیشتری در دسترس قرار دارد.
اگر بخواهیم تعدادی از میکسرهای پرطرفدار بازار را معرفی کنیم می توان برندهای ساندکرافت، دایناکورد، یاماها، آلن هیت و بهرینگر را نام برد.
آمپلی فایر
در تجهیزات صوتی اجرای زنده بخش قدرت و تقویت کنندگی سیگنال های صوتی توسط آمپلی فایر انجام می شود. پاور آمپلی فایرها در صوت صحنه از نوع استریو می باشند که دارای دو خروجی چپ و راست می باشند.آمپلی فایر را باید به درستی تنظیم کرد تا با صدای میکروفن تداخلی نداشته باشد.
در هنگام انتخاب آمپلی فایر برای تجهیزات صوتی اجرای زنده به چند نکته باید توجه کرد از جمله این موارد: تعداد باندها، توان خروجی باند، میزان سیم کشی است. برای انتخاب آمپلی فایر در سیستم صوت، توان آن بسیار مهم می باشد به طوری که توان انتخاب شده باید بیشتر از توان جمع باندها باشد و همچنین امپدانس خروجی هر لاین آمپلیفایر متناسب با امپدانس باندها باشد.
پاور میکسر
در توضیحات با میکسر و آمپلی فایر آشنا شدید و وظیفه هریک در تجهیزات صوتی اجرای زنده مشخص شد، حال اگر میکسر و آمپلی فایر را مخلوط کنیم یک دستگاه جدید به بار می آید که پاور میکسر نام دارد. در واقع پاور میکسر تلفیقی از میکسر و آمپلی فایر در یک دستگاه است.
کابل ها
هنرمندان و تولیدکنندگان صدا در هر اجرای زنده با ده ها نوع کابل های مختلف از جمله XLR ،TRS،RCA سروکار دارند. برای متعادل کردن صدایی با کیفیت بسیار مهم است که افرادی که در صنعت موسیقی وصدا فعالیت دارند با انواع کابل ها ونحوه انتقال و عملکرد آنها آشنایی داشته باشند.
باند پسیو
باندها از دیگر تجهیزات صوتی اجرای زنده هستند که می توانند برروی دیوار و یا پایه باند ایستاده نصب شوند که جهت پخش صوت ایجاد شده برای حاضرین در سالن مورد استفاده قرار می گیرد. باند دو نوع می باشد باند فول رنج و یا باند تووی.
در باند پسیو فول رنج فقط از یک عدد بلندگوی داخلی جهت پخش صوت استفاده شده است که فرکانس های میانی صوت را پخش می کند در حالی که در باندهای پسیو تووی از دو عدد بلندگوی داخلی به همراه کراس آور استفاده شده است تا پوشش فرکانسی بیشتری را در بر بگیرد.
اگر کیفیت و قدرت پخش صوت در تجهیزات صوتی اجرای زنده برای شما مهم می باشد بی شک باند تووی بهترین گزینه می باشد.
سایز ووفر و تویتر در پخش صدای تجهیزات صوتی اجرای زنده تاثیر مستقیم دارد. هرچه سایز ووفر بزرگتر باشد فرکانس های پایینی بیشتری را تحت پوشش قرار می دهد و صدای بم تری دارد البته با قدرت بیشتر.
باند اکتیو
باند اکتیونیز همانند باند پسیو می باشد اما با این تفاوت که داخل جعبه باند یک عدد آمپلی فایر طراحی شده است و برای راه اندازی مستقیم با میکسر فعال می شود و نیازی به آمپلی فایر مجزا نمی باشد. از باندهای اکتیو بیشتر برروی صحنه استفاده می شود.
ساب ووفر
در اجرای موزیک های سنتی تجهیزات صوتی اجرای زنده باند کافی است اما در اجرای موزیک های پاپ و راک نیاز به بیس صدایی می باشد که این بیس توسط ساب ووفر تامین می شود. در واقع ساب ووفر همان باند می باشد اما با بلندگوی داخلی بزرگتر که دارای قدرت بیشتر و بیش بالاتری می باشد. ساب نیز به دو دسته اکتیو و پسیو تقسیم بندی می شود.
ساز در اجرای زنده
آنچه که اجرای زنده و پلی بک را متمایز می کند و نبض تپنده ی تجهیزات صوتی اجرای زنده محسوب می شوند، ساز ها هستند. دیدن اجرای خواننده به همراه اجرای ساز های زنده درست مانند این است که یک بیننده ی حاضر در سالن، نحوه ی عملکرد یک خودرو با بدنه ی شیشه ای را نظاره می کند. دیدن نحوه ی تولید اصوات از ابزار های گوناگون صوتی می تواند به خوبی توجه ببیننده را به خود جلب کند و مخاطب را به سالن های اجرا بکشاند.
علاوه بر این ها لوازم و سایر ابزار های صوتی که در قسمت های بالا به ان اشاره شد، می تواند یک کیفیت و تجربه ی متفاوت شنیداری را به مخاطبان منتقل کند که همه ی این ها از دلایل جذابیت اجرا های زنده محسوب می شود. اما در این قسمت قصد داریم تا کمی بیشتر با سازها در تجهیزات صوتی اجرای زنده آشنا شویم.
همانطور که سبک های موسیقی امروز تنوع زیادی را در خود جای داده است، ساز ها نیز متناسب با آن ها متنوع و متغیر می باشند. برای مثال ساز های مورد استفاده در یک اجرای موسیقی سنتی با یک اجرای راک تفاوت های زیادی دارد، اما برخی از آن ها معمولا در همه ی اجرا ها نقش خاص خود را ایفا می کنند. در اکثر سبک ها جای داده می شوند. این ساز ها در دید عموم مردم نیز شهرت بیشتری دارند، چرا که اساس پرمخاطب ترین سبک موسیقی جهان، یعنی پاپ می باشند.
انواع سازها
سازی های بادی: که میشه گفت قدیمی ترین آلات موسیقی ساخته شده در تجهیزات صوتی اجرای زنده به دست بشر می باشند و خود به دو گروه بادی برنجی (مانند ترومپت، ساکسیفون، شیپور) و بادی چوبی (مانند فلوت، ابوا، نی انبان) تقسیم بندی می شوند.
ساز های کوبه: که در تولید آدرنالین و هیجان در سالن تبحر خاصی دارند و انواع آن ها طرفداران خاص خود را دارا می باشند، این ساز ها همانطور که از نامشان پیداست، با کوبش دست یا چوب روی پوسته تولید صدا می کنند، برخی صدا های ریز تر و برخی صدا های بیس تر اجرا می کنند، از انواع ساز های کوبه ای می توان به طبل بزرگ و طبل کوچک، درام، دف و حتی سنج که در تجهیزات صوتی اجرای زنده کاربرد دارند اشاره نمود.
ساز های زهی: دنیای این ساز ها کمی بزرگتر از سایرین است، تاریخ شان هم همینطور، تاجایی که ریشه آن ها در شرق آسیا یافت می شود. صحبت درباره ی آن ها می تواند به اندازه ی چند جلد کتاب قطور ادامه پیدا کند که از آن صرف نظر می کنیم و تا همینجا بحث را خاتمه می دهیم که ساز های زهی خود شامل سه خانواده ی زهی زخمه ای مانند گیتار، زهی کمانه ای مانند ویلون و زهی ضربه ای مانند سنتور، می شوند.
ساز های شستی دار: معروف ترین فرزند خلف این خانواده پیانو نام دارد، موزیسین های بزرگی در جهان پیانو را مادر ساز های جهان می نامند که علت آن در سادگی نوازندگی و گستردگی فرکانس های تولیدی توسط آن می باشد. آکاردئون و به تازگی سینتی سایزر عضو جدید این خانواده محسوب می شود.
متفرقه: نوعی ساز های فانتزی و مینیاتوری به حساب می آیند که در هیچکدام از خانواده های ساز، جای نگرفته اند، مانند ساز دهنی و ملودیکا.
ساز ها و الات موسیقی با توجه به کاربردی که که دارند به انواع بسیاری تقسیم می شوند از گیتار گرفته تا کمانچه و ویالون صداهای مختلفی دارند و هرکدام طرفداران و محبوبیت ویژه ای نیز دارند.
گیتار
آنچه که با شنیدن نام گیتار در ذهن بسیاری از مخاطبین تداعی می شود همان گیتار کلاسیک چوبی، با 6 سیم (3 سیم فلزی و 3 سیم نایلونی) می باشد. به دلیل راحتی در آموزش و نوازندگی، همچنین وزن سبک و قابل حمل، به یکی از پر طرفدارترین سازها در تجهیزات صوتی اجرای زنده تبدیل شده است که می توان سبک های گوناگونی را با آن نوازندگی و همخوانی کرد، چه به صورت سولو و چه به صورت گروه موسیقی، اما این انتهای کار نیست، گیتار های الکتریک و بیس نیز نوع دیگری از گیتار ها محسوب می شوند اتفاقا آن ها نیز طرفداران بسیاری در سراسر دنیا دارند، اما استفاده از آنها ملزم به دارا بودن حداقل یک آمپلی فایر کوچک است.
ویلون
ویلون در تجهیزات صوتی اجرای زنده از آن دسته ساز هایی محسوب می شود که اغلب برای ساختن زمینه موسیقی در به کار گرفته می شوند و ترکیب آن با کلارینت و گیتار می تواند بسیار خوش صدا ظاهر شود. ویلون ها انواع مختلفی دارند، همچون ویلون آلتو و ویلون سل.
کیبورد
شاید اغراق نباشد اگر کیبورد را آچار فرانسه ی تجهیزات صوتی اجرای زنده بنامیم. کیبور های الکتریکی علاوه بر اینکه اصوات گوناگونی را تولید می کنند و قابلیت برنامه ریزی یا اصطلاحا Programable دارند، می توانند به تنهایی یک اجرای زنده را ساپورت کنند، همچون که در بسیاری از سالن های جشن مورد استفاده ی خالتور ها قرار می گیرند. همینطور می توانند در نقش یک پیانو کار آمد ظاهر شوند، چرا که فناوری فینگر تاچ این هویت را نیز به آنان بخشید. ناگفته نماند که درگاه های اتصال در کیبور ها بسیار متنوع است و می تواند این دستگاه را به یک میدی کنترلر قدرتمند نیز بدل کند. نتیجه اینکه، وجود یک کیبور درست و حسابی در اجرا های زنده می تواند کاملا ضروری باشد.
درام ست یا درامز
درام ست ها روح تجهیزات صوتی اجرای زنده هستند که به کالبد سالن دمیده می شوند و شور هیجان را با آن همراه می کنند.
درام ست معمولا از یک طبل کوچک، یک طبل بزرگ، یک یا چند تام تام، یک سنج پدالی و یک یا چند سنج ایستاده یا کراش تشکیل می شوند. که همگی از خانواده ساز های کوبه ای بدون تونالیته صوتی به حساب می آیند.
و به کمک دو چوبک و پدال نواخته می شوند. درام ست ها تعیین کننده تمپو و سرعت اجرا می باشند و در حقیقت نقش یک مترونُم را برای سایر نوازنده های ایفا می کنند.
نام های بسیار زیاد دیگری وجود دارند که توضیح در مورد آن ها از حوصله ی این مقاله خارج است، به خصوص ساز های بادی که حق والانصاف گوش نوازند و سال هاست در تجهیزات صوتی اجرای زنده حرفه ای نقش ثابتی دارند، اما به دلیل اجرای سخت و آکورد دهی دشوار نقش کمرنگی در موسیقی پاپ ایرانی دارند.
جمع بندی
در این مقاله سعی کردیم تا در کنار معرفی ادوات و لوازم صدا رسانی و تجهیزات صوتی اجرای زنده همچون باند، میکروفن، میکسر، آمپلی فایر و …، تا حدودی از مرز های نوازندگی و اجرای زنده هم عبور کنیم تا شاید بتوانیم برای آن دسته از مخاطبان که در این حرفه مشغول به کار اند یا در صدد شروع آن هستند نیز مفید باشیم.
خیلی ها که تجربه حضور در یک کنسرت سیستم اجرای زنده را دارند بر این باورند که موسیقی رد سالن کنسرت با همه ی موسیقی ها متفاوت است و شنیدن موسیقی در سالن یا همان سیستم اجرای زنده یک تجربه ناب و خارق العاده را به انسان منتقل می کند که در هیچ جای دیگه ای نمی توان نظیر آن را یافت. این اتفاق لذت بخش می تواند دلایل متعددی داشته باشد اما میتوان با جرات گفت عنصری که اجرای موسیقی زنده را لذت بخش می سازد یا به نوعی تکمیل می کند، شنیدن یک صوت با کیفیت و پر قدرت در سیستم اجرای زنده است. بله همینطور است.
هنگامی که محل اجرای زنده در بهترین حالت فاقد تجهیزات سیستم صوت اجرای زنده استاندارد باشد یا تجهیزات موجود در آن به روز نبوده و بسیار قدیمی باشند، در این شرایط هرچند نمی توانیم معجزه کنیم، اما انتخاب و به همراه داشتن یک سیستم صوت اجرای زنده مناسب این امکان را به ما می دهد تا بتوانیم اجرای زنده در این مراسم ها را نیز به خوبی برپا کنیم.
برای این که بتوانید سالنی را از صدای موزیک هایتان پر کنید، نیاز به تجهیزات سیستم صوت اجرای زنده مخصوصی دارید و هیچ چیز نمی تواند جایگزین یک سیستم حرفه ای و مناسب برای این کار شود.
محدوده شنوایی گوش
گوش های انسان همانند یک میکروفن بسیار حساس و قوی همه ی فرکانس های صوتی در بازه 20 تا 20000 هرتز را می شنود و تفاوت اجرای زنده را درک می کند اما موضوع به اینجا ختم نمی شود. شاید برای شما جالب باشد که بدانید انسان فرکانس های کمتر و بیشتر از این را هم می تواند حس کند، البته نه با گوش و قدرت شنوایی، بلکه با بدن خود! و تفاوت در همین جاست.
استفاده از یک سیستم صوتی بسیار قوی و با کیفیت که می تواند تا 99.9% صدای موسیقی را برای شما در سیستم صوت زنده به اجرا در آورد یک احساس کاملا متفاوت از شنیدن یا شاید حتی لمس کردن موسیقی را به شما القا می کند که این تجربه را در کمتر جایی خواهید یافت.
اجرای زنده صوت
چگونه؟
همانطور که در قسمت بالا هم اشاره شد یک سری ادوات و لوازم مخصوص برای راه اندازی سیستم صوت اجرای زنده نیاز است که در این مقاله قصد داریم به طور واضح به توضیح آن بپردازیم. پس اگر به این مجموعه ها و یا حتی به کنسرت های موسیقی علاقه مند هستید، تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
1- قبل از هرچیز به سراغ باند ها می رویم!
خب طبیعتا همه می دانیم که برای داشتن یک صدای خوب در اجرای زنده به یک پخش کننده ی خوب صدا که اسپیکر یا باند نام دارد نیاز خواهیم داشت. امروزه در بازار برند های بسیار متعددی از تولید کنندگان اسپیکر ها و باند های صوتی به چشم می خورند که قطعا همه دارای کیفیت یکسانی نیستند. در سیستم صوت اجرای زنده حرفه ای همواره از باند های اکتیو و پسیو 2way که دارای ووفر و تیوتر مجزا هستند استفاده می شود، اما دلیل آن چیست؟؟
باند های 2way دارای ووفر با قابلیت پخش فرکانس های پائین یا صدا های بم و تیوتر با قابلیت پخش فرکانس های بالا یا صدا های تریبل هستند که می توانند به این طریق بازه پوشش فرکانسی خود را که در قسمت اول به اهمیت آن پرداختیم، گسترش دهند. در واقع هرچه این طیف پاسخگویی فرکانسی گسترده تر باشد صدای با کیفیت تری را خواهید شنید. لازم به ذکر است که وظیفه ی تفکیک فرکانس ها و تحویل دادن شان به ووفر و تیوتر بر عهده ی قطعه ی الکترونیکی کراس آور می باشد که هرچه بهتر باشد در نهایت عملکرد باند ها بهتر خواهند بود.
ساب ووفر
غیر از کیفیت شما به حجم صدای قابل توجهی در اجرای سیستم صوت زنده نیاز خواهید داشت که این موضوع با استفاده از بلندگو هایی با توان بالا یا تعداد بیشتر باند ها کاملا قابل تامین است. همچنین معمولا در سالن های کنسرت از یک یا چند ساب ووفر به عنوان تقویت کننده صدا های بم استفاده می شود که حقیقتا گرمای خارق العاده ای به سالن خواهند بخشید. ساب ووفر ها همانطور که از نام شان هم مشخص است، فاقد تیوتر هستند و فقط صدا های بم را تقویت می کنند، مانند صدای طبل ها و ساز های کوبه ای در موزیک.
مطلبی هم به طور گذری درمورد اکتیو یا پسیو بودن باند ها مطرح کردیم که خوب است کمی آن را بیشتر توضیح دهیم. تفاوت اصلی در نوع تغذیه آن هاست. توان مورد نیاز باند ها یا از طریق پاور آمپلی فایر خارجی تامین می شود و یا از طریق آمپلی داخلی باند. که در حالت اول باند ها را پسیو گویند و در حالت دوم اکتیو. از آنجایی که باند های پسیو علاوه بر سیگنال های صوتی به توان الکتریکی (وات) هم نیاز دارند، برای آن ها درگاه SpeakOn یا TRS در نظر گرفته می شود. در صورتی که باند های اکتیو تنها به سیگنال نیاز دارند که این مهم از طریق کابل هایی با درگاه XLR تامین می شود.
باند اکتیو پسیو اجرای زنده
2- پاور آمپلی فایر ، میکسر و پاور میکسر
بگذارید در ابتدا چند تعریف کوتاه در مورد وظیفه ی این سه ابزار ارائه کنیم:
پاور آمپلی فایر ← فقط تولید توان و نیروی مورد نیاز برای راه اندازی باند ها
میکسر ← فقط پردازش، آماده سازی، مدیریت پورت های ورودی خروجی و سیگنال های صوتی مورد نیاز بلندگو ها
پاور میکسر ← هم تامین توان و هم تامین سیگنال به همراه پنل مدیریت و کنترل تمام سیستم
به طور خلاصه مشاهده کردین که پاور ها و میکسر ها چه کاری انجام می دهند و پاورمیکسر ها که کار هر دو آن ها را در قالب ی دستگاه انجام می دادند.
ناچاریم ادعا کنیم که شما برای یک اجرای با کیفیت به پاور ها و میکسر خوبی هم نیاز خواهید داشت تا پل ارتباطی ساز ها و میکروفن ها با بلندگو ها باشند. غیر از این در حین اجرا شما نیاز خواهید داشت تا صدایی را کم یا زیاد کنید، یا افکت و جنس صدای خروجی از بلندگو ها را تغییر دهید که همه ی این ها به کمک همین دستگاه ها امکان پذیر است.
میکسر و پاور میکسر صوتی
3- میکروفن خوب
از کوزه همان تراود که در اوست! بله همینطور است. یک سیستم صوتی خوب و بلندگو های باکیفیت زمانی صدای با کیفیتی خواهند داشت که به کمک یک میکروفن خوب و با کیفیت تغذیه شوند، از همین رو میکروفن ها در سیستم صوت اجرای زنده بسیار بسیار حائز اهمیت اند و می بایست در انتخاب آن ها دقت کرد.
میکروفن ها چه از نوع دستی داینامیک و چه از نوع هدمیکی خازنی، به صورت بی سیم و سیم دار در بازار موجود هستند و این برتری یا ضعف در کیفیت آن ها محسوب نمی شود، بلکه تفاوت های اصلی را فرکانس پاسخگویی، امپدانس میکروفن، کیفیت کپسول و الگوی قطبی رقم خواهند زد که می بایست در هنگام خرید به آن ها توجه کنید. البته نظر بنده این است که اگر می خواهید هزینه ی زیادی برای خرید میکروفن کنید، حتما آن را در هنگام خرید تست و ارزیابی کنید.
میکسر دایناکورددارای دو افکت است که هر دو بیت ریت 24 بیت استریو دارند. افکت های 1 و 2 هر کدام 100 برنامه ی از پیش تعیین شده و تا حدودی قابل تنظیم و همچنین 20 جایگاه افکت خالی، برای ایجاد افکت مورد نظر و یا حتی تنظیم دستی نیز در دسترس کاربر می گذارند. هر کدام از افکت ها، دو عدد دکمه ی بالا و پایین دارند که مجموعا 4 دکمه می شود. کارایی های زیاد دیگری نیز دارند. مجموع این 100 افکت، به ۴ دسته تقسیم می شوند:
دسته اول افکت ها، افکت های برگشتی و یا نام دیگر آن ها افکت های هال است. تصور کنید در یک ساختمان خالی، شروع به فریاد زدن می کنید، صدا هایی که در آن جا به شما بر می گردند، صدای هال گفته می شود. افکت های 1 تا 20، متعلق به افکت های هال هستند. افکت هایی که یکی از معروف ترین آنها، افکت 5 است. بقیه افکت ها، از شماره 20 تا 41، مربوط به برگشت صدا به همراه اکو هستند و افکت های 41 تا 60 نیز مربوط به افکت اکورد یا افکت کورس است. کارکرد افکت کورس به این گونه است که تظاهر میکند که ساز های بیش تر از یک ساز در حال نواختن است. افکت های 61 تا 100 نیز افکت های اسپشیال هستند که شامل افکت های تاخیر و بازگشت هستند.
افکت های پیش فرض برای میکسر داینا 3، برای افکت 1، عدد 5 و صدای هال مانند است و برای افکت 2، عدد ۵۵ برای اکو و تاخیر 230 میلی ثانیه ای و همینطور با درصد تکرار40٪ است. اما شما امکان تغییر این حالت پیش فرض را دارید. برای تنظیم هر افکت، از دکمه بالا(up) و دکه پایین (down) استفاده می شود.
درگاه پدال پای افکت ها:
فرض کنید شما در یکه مجلس هستید که ابتدا باید سخنران صحبت کند، سپس قاری قرآن، قرآن بخواند و دوباره بعد از آن سخنران صحبت کند. حالا اگر صدای سخنران افکت اکو داشته باشد ، شنوندگان حرف هایش را به درستی نمی شنوند و اگر افکت اکو خاموش باشد صدای قاری، رسا نخواهد بود.
میکسر دایناکورد این امکان را به کاربران خود داده است تا با استفاده از یک درگاه هدفون که در آن تعبیه شده، بتوانند یک پدال پایی به آن متصل کنند و هر زمانی که می خواهند، افکت ها را خاموش و یا روشن کنند. البته کار با این پدال، یک شرط دارد و آن روشن بودن کلید های روشن و یا خاموش افکت ها است.
درگاه های ارسال سیگنال افکت ها:
این درگاه به امکان استفاده از چند افکت را همزمان میدهد. به اینگونه که اگر بخواهیم همه ی خط ها را به یک یا دو افکت وصل کنیم. و یا اگر نخواهیم از افکت های خود داینا 3 بهره ببریم و یا علاوه بر بهره گیری از افکت داینا، افکت های خارجی نیز استفاده کنیم. و یا به طور مثال بخواهید خط های که ولوم fx 1 باز دارند را به دو افکت اکولایزر و دیگری افکت تاخیر، و خط fx 2 را فقط به اکولایزر، میتوانید یا استفاده از این درگاه های ارسال fx، سیگنال های برگشتی را به کانال های استریو بدهید.
ولوم های کنترل درگاه های ارسال سیگنال ها:
این ولوم ها که به آن ها fx1send و fx2send می گویند، می توانند حجم صدا های ارسال شده به درگاه هایشان را کنترل کنند.
ولوم های ارسال افکت های 1 و 2 به آکس های 1 و 2 و مانیتور های 1 و 2:
چهار ولومی که رنگشان زرد است، تعیین میکنند تا افکت های داینا 3 به چه میزان می توانند به خط های آکس ارسال شوند. اگر این ولوم ها کاملا به چپ باشند، معنی آن بسته بودن خواهد بود.
چهار ولوم آبی رنگ ، نشان دهنده حجم ارسال شده افکت ها به مانیتور ها هستند و این ولوم ها پری فیدر افکت نیز هستند.
چراغ پیک افکت ها:
این چراغ قرمزرنگ، تنها زمانی روشن می شوند که سیگنال ارسال شده توسط خط ها به افکت ها بسیار قوی باشد، و در حد کلیپ کردن باشد. اگر افکت به اشباع برود و صدا را کلیپ کند، این کلیپ با اعوجاج بسیار زیاد تری همراه خواهد بود و صدا خراب می شود. برای تنظیم این افکت، ابتدا باید فیدر های سبز افکت را روی 5 دسی بل قرار داد و سپس آرام آرام ولوم های افکت خطی که به آن منبع صدا همانند یک آهنگ و یا میکروفن وصل است( در میکروفن یک دو کنید) را آرام آرام زیاد کنید، کمی چراغ پیک در حد چشمک ضعیف که روشن شد، از آن، ولوم افکت خط را بیش تر نکنید، اما اگر تا آخر ولوم ها را زیاد کردید و پیک افکت روشن نشد، از فیدر های افکت استفاده کنید و آنها را زیاد تر کنید.
کلید روشن و خاموش کردن افکت ها fx on/off:
این کلید اصلی روشن یا خاموش بودن افکت ها به همراه یک نشانگر ال ای دی سبزدر کنارش است که همانند یک پدال پا، به روشن بودن این کلید، توانایی روشن/خاموش کردن ( در واقع فعال یا غیر فعال کردن افکت) را دارند.
کلید pfl:
روشن کردن این کلید زردرنگ، باعث می شود که سیگنال خروجی افکت ها، به درگاه هدفون ها به صورت پری فیدر بروند.
فیدر اصلی افکت ها:
این فیدر ها که برای قسمت مستر ها هستند، سبز رنگ هستند و خروجی افکت ها به مستر را کنترل و همانند خط های این میکسر دارای بهره ای از –∞ تا 10 دسی بل دارند.
بخش 2 – خروجی های کمکی یا همان آکسیلاری(آکس ها):
این دستگاه دایناکورد، دارای دو عدد خروجی اکسیلاری است که می توانند برای اتصال به باند های اکتیو، ضبط کننده ها، تقویت کننده ها، میکسر های دیگر، افکت ها و …. استفاده شوند. ولوم های اکس و فیدر ها زرد رنگ هستند.
درگاه های ارسال آکس:
در این درگاه ها، خروجی های مونو با نام های aux1send و aux2send و سیگنال هایی که ما به آکس ها از هر خطی ارسال می کنیم، نشان می دهند و ترجیحا از فیش های بالانس شده برای اتصال به این درگاه ها استفاده می شود.
کلید پست آکس aux post:
کلیدی که قابلیت پری فیدر بودن یا پست فیدر بودن را فعال می کند و در کنار خود یک ال ای دی نشانگر زردرنگ دارد. اگر این کلید فعال باشد سیگنال کانال های دارای ولوم آکس باز به فیدر وابستگی پیدا می کنند و اگر غیر فعال باشند این سیگنال به فیدر کانال خود، وابستگی نخواهد داشت.
کلید بی صدا:
کلید بی صدا و یا همان mute، یک نشانگر ال ای دی قرمزرنگ در کنار خود دارد، اگر فعال شود، حتی با باز بودن فیدر ها و ولوم ها، از ارسال شدن سیگنال به خروجی های آکس جلوگیری میکنند. این کلید روی سیگنال ارسال شده به هدفون تاثیری ندارد.
کلید ارسال به هدفون یا pfl:
این کلید که سیگنال موجود در خط آکس ها را به درگاه خروجی هدفون به صورت پری فیدر نسبت به فیدر های زردرنگ و اصلی آکس ها ارسال می کند. اگر این کلید را فعال کنید، صوت سنج قسمت مستر، کانال چپش به نشان دادن میزان سطح خروجی هدفون ها اختصاص میابد و کانال راستش، به نشان دادن میزان سطح خروجی مستر، اختصاص میابد.
فیدر اصلی آکس ها:
این فیدر ها آخرین کنترل کننده های آکس ها هستند، و حجم صدای ارسالی به خروجی های آکس را کنترل میکنند، و همانند دیگر فیدر ها ، دارای بهره ای از –∞ تا10 دسی بل دارند.
بخش 3 – خروجی های مانیتور ها:
دایناکورد علاوه بر اضافه کردن خروجی های آکسیلاری، دو خروجی دیگر به نام های مانیتور 1 و 2 قرار داده است که به طور اختصاصی برای اتصال باند های اکتیو و یا آمپلی فایر به مانیتور های صحنه است که البته می توان استفاده های دیگری نیز از آن ها برد.
خروجی های مانیتور ها:
دایناکورد برای اتصال هر چه راحت تر تعداد بیش تر مانیتورینگ، چهار درگاه خروجی برای مانیتور ها قرار داده است. نوع این درگاه ها، یکی xlr و دیگری بنون است، که بهتر است از نوع بالانس شده آن ها استفاده گردد.
فیدبک فیلتر:
عمل مانیتور کردن صدا، احتمال فیدبک شدن صدا را بالا خواهد برد. پس بسته به نوع مکان، این فیدبک می تواند از فرکانس های بم و یا زیر باشد. فرکانس های بم بیشتر فیدبک توسط محیط می شوند و فرکانس های زیر، بیشتر توسط میکروفن. و همچنین معلوم نیست دقیقا چه فرکانسی فیدبک خواهند شد.
قسمت فیدبک یک کلید با نشانگر سبزموجود است که این فیلتر را فعال و یا غیر فعال میکند و یک ولوم تنظیم فرکانس که از 70 هرتز تا 7 کیلو هرتز مدرج است و فرکانس فیدبک را می توان توسط آن تنظیم نمود. و خود این فیلتر نیز یک فیلتر میان نگذر با فرکانس متغیر توسط همین ولوم و شیب بسیار زیاد، برای جلوگیری از کاهش کیفیت صدا در مانیتور ها است.
کلید بی صدا:
وظیفه این کلید قرمزرنگ قطع صدای ارسالی به درگاه های خروجی مانیتور ها است که در صورت فعال بودن pfl، صدای ارسالی به هدفون ها را قطع نمی کند.
کلید pfl:
وظیفه این کلید با نشانگر زردرنگ فرستادن سیگنال های موجود در مانیتور ها به خروجی هدفون است. اگر این کلید فعال شود، صوت سنج قسمت مستر، کانال چپش به نشان دادن میزان سطح خروجی هدفون ها اختصاص میابد و کانال راستش به نشان دادن میزان سطح خروجی مستر.
فیدر مانیتور ها:
قسمت پایانی، فیدر مانیتور ها هستند. این فیدر های آبیرنگ ، وظیفه ی کنترل حجم صدای ارسالی به مانیتور ها را دارد و بهره آن از بازه -∞ تا 10 دسی بل است.
اکو همراه، اکو شارژی و یا حتی اکو پرتابل؛ همگی مفهوم مشترکی را بیان می کنند که از دو بخش مجزا تشکیل می شود. اکو، که در اصطلاح به منبع تغذیه و دستگاه ساخت صدا اطلاق می شود و همراه، که مفهوم قابل حمل بودن را می رساند. می توان نتیجه گرفت که دستگاهی تحت عنوان اکو همراه یک وسیله ی انتشار صداست که قابلیت حمل و جابجایی را دارا می باشد.
حقیقت نیز همین است. دستگاه هایی که امروزه آن ها را با نام تجاری اکو شارژی می شناسیم یک دستگاه پخش و تولید صدا می باشد که با دارا بودن باطری این قابلیت را فراهم می کند تا بدون نیاز به منبع برق و به کمک باطری داخلی دستگاه بتوانیم از امکانات آن بهره مند شویم.
بلندگو های شارژی نیز به مرور زمان دست خوش تغییرات بسیاری شدند و رفته رفته به شکل امروزی درآمدند. امروزه اکو های همراه امکانات بسیاری جذابی را در اختیار کاربران خود قرار می دهند که چندتا از مهم ترین های آن را مورد بررسی قرار می دهیم. البته قبل از توضیح در مورد جزییات خوب است تا ابتدا یک معرفی کلی از این محصولات داشته باشیم.
معرفی اجمالی
امروزه شرکت های متنوع ایرانی و خارجی دست به تولید بلندگو های شارژی در سایز های متنوع همراه با قابلیت های گوناگونی زده اند که از نام ترین آن ها می توان به کارخانه های نوید الکترونیک، روژان، آوا چنگ اشاره کرد.
اکو های شارژی معمولا در ابعاد مینی با بلندگوی داخلی 5 و 6 اینچی ساخته می شوند که اصولا به کمک کیف مخصوص دوشی حمل می شوند و مدل های بزرگتر آن که اکو پرتابل شارژی نام دارند از بلندگو های 8 و 12 اینچی یا 6 اینچی دبل در ساخت آن ها بهره گیری می شود. برخی شرکت های تولید کننده همچون نوید الکترونیک تمام قابلیت و تکونولوژی در دسترس خود را در اختیار همه ی مدل های خود قرار داده است تا مشتریان بتوانند از همه ی این امکانات در هر سایز بلندگو استفاده کنند.
اکو پرتابل شارژی 5CORE PDJ2008 BT
امکانات و توان مندی های اکو شارژی
در ابتدای این فهرست می توان به باطری داخلی دستگاه اشاره کرد، چرا که مهم ترین و شاید بارز ترین ویژگی اکو های همراه همین باطری ها هستند که امکان استفاده در هر موقعیتی را برای مشتریان خود فراهم می کنند. اغلب این دستگاه ها غیر از باطری شارژی داخلی خود، به کمک باطری ماشین و همچنین برق شهری هم راه اندازی می شوند.
شاید بتوان رتبه ی دوم مهم ترین کارکرد های اکو شارژی را به پخش آن نسبت داد. معمولا این سیستم ها چند درگاه اتصال برای پخش فایل های صوتی دارند که غالبا USB , AUX , BLUETOOTH , SD آن را تشکیل می دهند. این تنوع در ورودی کمک می کند تا کاربران بتوانند به سادگی هرچه تمام تر فایل های صوتی خود را از بلندگو دستگاه پخش و به کمک پنل آن کنترل و مدیریت کنند.
ورودی های میکروفن یکی از جذاب ترین امکانات بلندگو های شارژی محسوب می شود که به شکل های میکروفن بیسیم و سیم دار به چشم می خورند. مدل های دارای میکروفن های بی سیم دارای برد داخلی می باشند که درون باکس جای می گیرد و تنها با روشن کردن میکروفن دستی می توان از آن استفاده کرد. میکروفن های سیم دار نیز ورودی مخصوص به خود را دارند که بر روی پنل تنظیمات قرار می گیرد و به سادگی می توان از آن استفاده کرد.
رادیو و ضبط صدا نیز از آن دسته ویژگی هایی هستند که اگر چه خیلی کاربردی نیستند، اما مشتریان خاص خود را دارا هستند و به همین منظور هم برد های مخصوص آن را در برخی مدل ها قرار می دهند.
آمپلی فایر داخلی
و اما آمپلی فایر داخلی و ثانویه دستگاه که شاید کمتر به آن اشاره شود اما بسیار کاربردی هستند و می توانند در مواقع لزوم گره کوری را از کار شما باز کنند. این قطعه که آمپلی فایر اضافه هم به آن گفته می شود با این هدف در سیستم قرار می گیرند تا بتوانند در مواقعی که نیاز به حجم صدای بیشتری حس می شود، یک یا دو اسپیکر پسیو را برای شما پشتیانی کنند و در قامت یک آمپلی فایر ظاهر شوند.
البته نمی توان توقع زیادی از آن ها داشت اما می توانند حداقل از 1.5 تا 2 برابر حجم صدای شما را افزایش دهند. علت تفاوت قیمت برخی مدل های مشابه هم وجود یا عدم وجود همین آمپلی فایر ها می باشد.
پس از همه ی این ها می بایست به پنل کنترل و مدیریت دستگاه اشاره کرد که همه ی این امکانات از آن جا کنترل می شوند که البته دراین فاکتور هم شرکت های مختلف تولید کننده عملکرد های متفاوتی را از خود نشان می دهند. برای مثال برخی دستگاه ها تنها یک پیچ تنظیم اکو برای میکروفن قرار می دهند اما برخی دیگر آن ها را با دو یا سه پیچ با امکان تغییر تکرار و تغییر سرعت اکو بهبود می بخشند.
کلام پایانی
اکو های شارژی می توانند دستگاه های بسیار مقرون به صرفه و کاربردی باشند، به شرط آن که نیاز خود را به درستی مشخص کنیم و دستگاهی در همان سطح خریداری کنیم. همچنین لازم به ذکر است که نگهداری از آن ها، به خصوص باطری داخلی، بسیار حائز اهمیت است که می توان با کمی مراقبت و دقت تا مدت های طولانی از آن استفاده کرد. اگر شما هم یکی از مشتریان جدید این دستگاه ها هستید، بهتر است با یکی از کارشناسان با تجربه هنگام خرید مشورت کنید.
همانطور که در مقالات قبلی اشاره شد، باند ها دارای دو نوع اکتیو و پسیو می باشند و ساختار داخلی آن ها می تواند 2way یا فول رنج باشد. همینطور جنس بدنه ی باند می تواند از جنس چوب یا فایبرگلاس باشد که در این مقاله قصد داریم هریک از آن ها را به طور جداگانه مورد بررسی قرار بدیم.
فرض کنید شما یک مهندس صوت هستید و می خواهید یک باند به سلیقه ی خود طراحی کنید، پس گام به گام به ما همراه باشید.
طراحی باند
قبل از هرچیزی ، همانند هر طراحی دیگری، می بایست این اصل را در نظر بگیریم که هدف و توقع ما از طراحی باند چیست، آیا کیفیت در باند اولویت است یا هزینه ی کم، شدت صدا اهمیت دارد یا تفکیک و شفافیت صدا، آیا قرار است مکان باند ثابت باشد یا به صورت پیوسته جابجا خواهد شد. حال ما فرض را بر این می گیریم که می خواهیم یک باند تمام عیار که بر اثر جابجایی مداوم هم مقاوم باشد را طراحی کنیم. پس به سراغ مرحله ی اول می رویم.
باند فول رنج یا 2way ؟
باند های فول رنج تنها از یک بلندگوی داخلی تشکیل می شوند و همه ی صدا ها و فرکانس های تولیدی از آن خارج می شوند. باند های فول رنج از آنجایی که می بایست هم صدا های زیر و هم صدا های بم را تولید کنند، فیزیک شان به گونه ای طراحی می شود که بتوانند این کار را انجام دهند، به طور مثال هرچه اندازه ی بلندگو کوچک تر باشد، پخش صدا های بم سخت تر و در مقابل پخش صدا های تریبل آسان تر خواهد شد. با توجه به این توضیحات نمی توان از یک اسپیکر فول رنج توقع زیادی داشت، چرا که قطعا در پخش فرکانس های خیلی پایین یا خیلی بالا موفق نخواهد بود و قالبا صدا های میانی را پخش خواهد کرد. پس اگر می خواهیم یک باند تمام عیار طراحی کنیم نیاز به فناوری 2way خواهیم داشت.
مختصری از فناوری باند 2way
در فناوری ساخت باند 2way از یک ووفر و تیوتر جدا و همینطور یک یا دو کراس آور استفاده می شود. ووفر معمولا یک اسپیکر 8 تا 15 اینچ با توانایی ویژه در پخش صدا های بم می باشد و تیوتر یک اسپیکر کوچک با اندازه ی 0.5 تا 3 اینچ جهت پخش صدا های زیر و تریبل می باشد که به همراه کراس آور که یک قطعه الکترونیکی می باشد هر سه داخل باکس باند قرار می گیرند. کراس آور صدای دریافتی را تفکیک و در اختیار ووفر و تیوتر قرار می دهد که نتیجه ی این تلاش یک صدای بسیار با کیفیت با بیس و شفافیت بالا در صدای خروجی باند خواهد بود.
بلندگو دکوراتیو ۲way
اکتیو یا پسیو؟
پس از انتخاب نوع بلندگو داخلی و سایز آن، نوبت به تصمیم گیری در مورد تغذیه این باند خواهد رسید. شما می توانید برای راه اندازی باند از آمپلی فایر و پاور میکسر که یک دستگاه مستقل است استفاده کنید و مدیریت باند رو هم به همان دستگاه مرکزی بسپارید که در این صورت یک باند پسیو خواهید داشت. گزینه ی بعدی استفاده از یک پاور و ترانس داخلی برای باند می باشد که مدار آن داخل جعبه باند قرار می گیرد و به طور خاص نیروی مورد نیاز بلندگو ها و کراس آور را تامین خواهد. در این حالت شما تنها کافیست به کمک یک کابل معمولی پاور، باند را مستقیما به برق شهر متصل کنید که در این صورت یک باند اکتیو خواهید داشت.
البته باند اکتیو هم برای راه اندازه به سیگنال های صوتی که در میکسر ساخته می شود نیاز دارند که برای این کار هم 2 گزینه پیش روی شماست، استفاده از یک میکسر خارجی که به مراتب ارزان تر و سبک تر از پاورمیکسر است و تنها برای تامین سیگنال و مدیریت باند شما طراحی شده نه تامین نیرو، و یا استفاده از یک میکسر و پنل کوچک داخلی در باند که این امکان را فراهم می کند تا به طور مستقیم میکروفن، فلش مموری، گاها بلوتوث و حتی تلفن همراه خود را مستقیما به باند وصل کنید و به کمک ولوم ها و فیدر های در نظر گرفته شده در پشت باند، سیستم صوتی خود را مدیریت کنید.
نکته مهم
لازم به ذکر است که کابل ارتباطی در باند های پسیو معمولا از نوع TRS , TR و SpeakOn می باشد که در باند های اکتیو معمولا به شکل XLR ظاهر می شود.
باکس، کابینت، کیس یا جعبه ی باند، گام آخر!
پس طی کردن دو مرحله ی بالا به سراغ انتخاب جعبه باند میرویم، جعبه باند رو می بایست با توجه به 2 مرحله ی بالا انتخاب کرد چرا که جعبه باند پسیو و اکتیو، یا فول و 2way متفاوت هستند و اگر متناسب نباشند یا سایزشان درست نباشد درست در جای خود قرار نخواهد گرفت. باکس ها می توانند از جنس چوب فشرده با روش یا از جنس فایبرگلاس باشند که تفاوت های بسیاری دارند. باکس های چوبی معمولا ارزان تر هستند اما درد جابجایی های مدام ممکن است دچار مشکل شوند، همچنین شکل ساده ای دارند و در طراحی آن ها چیزی به اسم مهندسی صوت و آکوستیک وجود ندارد که همین امر موجب تغییر جنس و کیفیت صدا خواهد شد.
در مقابل آن کیس های فایبرگلاس وجود دارند که به مراتب سبک تر و مقاوم تر هستند و ظاهر بسیار جذاب تری هم دارند. در طراحی کیس های فایبرگلاسی به دلیل آزادی عمل در قالب ریزی و طراحی، امکان فراهم کردن بستر مهندسی صدا و آکوستیک هم وجود دارد که این موضوع سبک به حداقل رسیدن تغییرات صدا و کاهش جذب صوت توسط دیواره ها خواهد.
با در نظر گرفتن این 3 مورد می تواند باند مورد نیاز را با دقت بیشتری تهیه کرد، البته بخش های فنی و متعدد دیگری هم وجود دارند که جزو اطلاعات هر باند به حساب می آیند که در هنگام خرید می بایست به آن ها نیز توجه ویژه داشت، همچون فرکانس پاسخگویی، توان بلندگو، امپدانس، حساسیت، SPL و… که بعدا در یک مقاله ی جداگانه به آن ها نیز خواهیم پرداخت.
همانند هر سیستم دیگری، مجموعه های صوتی نیز برای کنترل و مدیریت نیاز به یک دستگاه به خصوص دارند که پایگاه مرکزی ورودی ها و خروجی ها باشد و به کمک آن بتوان تمام مجموعه را کنترل کرد. میکسر در سیستم صوت دقیقا همین کار را انجام می دهد و امکاناتی در اختیار ما قرار می دهد که به واسطه ی آن ها می توان تمام ابزار و لوازم را کنترل و تنظیم نمود و در نهایت در میکسر خروجی صدایی را بدست آورد که به خواسته ی ما نزدیک باشد.
میکسر های صدا امروزه در تنوع بسیار بالایی تولید می شوند و هر روز با گذشت زمان و پیشرفت علم، امکانات و قابلیت های بیشتری به میکسرها اضافه می شود. این امکانات افزوده شده در کنسول های میکس صدا می توانند از نوع نرم افزاری و سخت افزاری باشند. به یاد داشته باشید که کنسول میکس غیر از آن که نام تجاری یک محصول است، یک تعریف و یک مفهوم هم به حساب می آید. قبل از هرچیزی برای درک بهتر مفهوم میکسر، قصد داریم تا با چند مثال به تشریح و معرفی کنسول های میکس بپردازیم.
آشنایی ظاهری با میکسر
احتمالا با دستگاه به نام میکسر در جشن های تالار یا هیات های عزاداری رو به رو شده اید، دستگاهی تخت با تعداد زیادی ولوم و کلید که حتما در نگاه اول شما را گیج خواهد کرد اما حقیقت به این پیچیدگی ها هم نیست و اگر منطق آن ها را درک کنیم کار با میکسر می تواند بسیار لذت بخش باشد.
در همه ی کنسول میکس ها بسته به قیمت و مدلی که دارند تعدادی ورودی و تعدادی خروجی وجود دارد، این وجه مشترک همه ی میکسر هاست. اگر کنسول میکس را یک کارخانه در نظر بگیریم، مواد اولیه ی آن سیگنال های ورودی می باشند و محصول نهایی همان چیزیست که از خروجی های دستگاه خارج می شود. موضوع مورد بحث ما در این مقاله، فرآیند هایی است که در این کارخانه ی صدا سازی رخ می دهد تا محصول نهایی درست همان چیزی باشد که ما می خواهیم.
نکته ی خارج از بحث
وظیفه ی میکسر ها ساختن صدا و وظیفه ی پاورآمپلی ها تقویت صدای ساخته شده است.
کنسول های میکس بخصوص میکسر های پیشرفته ی امروز، وظایف بسیار متعددی را انجام می دهند اما مهم ترین نقش آن ها برقراری یک پل ارتباطی میان هر وسیله ی خارجی همچون میکروفن ها، کارت های حافظه، انواع پلیر، ساز ها و بلندگو هاست. در واقع هر صدایی که بخواهد به بلندگو ها برسد ابتدا بایستی به میکسر وارد شود.
کنترل حجم صدا
اگر چه تقویت صدا و حجم آن بر عهده آمپلی فایر است، اما مرکز کنترل حجم صدا در میکسر قرار دارد به عبارتی تقویت اولیه صدا را کنسول میکس انجام می دهد و شما می توانید به کمک آن حجم تک تک صدا های ورودی و خروجی را به کمک میکسر کنترل کنید.
نکته مهم: در میکسر ها هر صدای ورودی دارای یک کانال مجزا می باشد که به کمک امکانات در نظر گرفته شده برای همان لاین، صدا قابل کنترل می باشد.
تنظیمات جنس و افکت صدا در میکسر
جنس صدای خروجی را می توان به کمک امکانات همان لاین به طور مجزا در میکسر کنترل کرد. شما می توانید صدای یک لاین بخصوص را هر طور که می خواهید تنظیم کنیم. می توانید میزان بم بودن آن را افزایش دهید یا فرکانس های بالا را که در برگیرنده ی صدا های زیر و تریبل هستند کم و زیاد کنید.
همچنین می توانید افکت کلی میکسر را بر روی لاین مد نظر کم یا زیاد کنید. در کنسول میکس های متداول بازار، افکت یک امکان نرم افزاری تعریف می شود که می تواند حالت خاصی به صدای شما بدهد. شما به کمک افکت ها می توانید صدای خروجی را برای یک مراسم مذهبی، جشن و یا سخنرانی فضاسازی کنید و میزان این افکت را به طور جداگانه روی هر کانال کم و زیاد کنید. شرکت های ساندکرافت، دایناکورداز بهترین سازندگان کنسول های میکس افکت دیجیتال می باشند.
میکسر در نقش پلیر و رکوردر
میکسر ها امروزه درگاه های ارتباطی متعددی را دارا می باشند که امکان اتصال انواع دیوایس رو فراهم کرده اند، به همین دلیل شما می توانید از کنسول میکس مستقیما به عنوان پلیر استفاده کنید، برای مثال می توان به ورودی USB اشاره کرده که در قالب یک کارت حافظه به میکسر متصل شده و می توان به کمک کلید ها و مانیتور مخصوص فایل های صوتی را مدیریت و پخش کرد.
همچنین خروجی های مخصوص رکوردر که گاها از نوع دیجیتال هم می باشند، امکان ارتباط میان پاور میکسر و انواع رکوردر را فراهم می کند، همچنین برخی کنسول های میکس همچون میکسر های برند JTR دارای سیستم ضبط صدای داخلی هم می باشند که برای این کار تنها کافیست فلش مموری خود را به دستگاه وارد کرده و دکمه قرمز رنگ رکورد را فشار دهید.
در این مقاله سعی کردیم تا به چندتا از مهم ترین کاربرد های یک کنسول میکس اشاره کنیم. قطعا میکسر ها می توانند بحث های تخصصی و دنباله دار فراوانی را همراه دارد که در مقالات بعدی حتما به آن خواهیم پرداخت.
تاریخچه ی آمپلی فایر به پیش از یک قرن پیش بر می گردد. زمانی که در ایالات متحده، فیزیکدان آمریکایی به نام لی دی فورست می زیست. لی دی فورست در طی سالیان فعالیت خود خدمت های بسیاری در ارتباط بی سیم از خود ارائه کرد و در تکامل اولین رادیو نقش پر رنگی داشت اما جهانیان او را به نام پدر تقویت کننده ها می شناسند. البته پدر تلگراف بی سیم هم یکی دیگر از القاب ایشان است.
همانطور که اشاره شد لی دی فورست اولین تقویت کننده ی سیگنال های الکترونیکی را که از فناوری لامپ خلاء بهره می برد در سال 1906 میلادی به نام خود ثبت کرد، البته در آن زمان کاربرد آمپلی فایر ها همچون امروز تا این حد گسترده و فراگیر نبود و در آن زمان تنها برای تقویت صدای تلفن استفاده می شد.
اولین تقویت کننده ی سیگنال های الکترونیکی ساخته لی دی فورست
از آن زمان تا کنون شرکت های پرشماری دست به تولید تقویت کننده های صوتی زدند و از آن ها در پروژه های بسیاری استفاده کردند که می توان به معروف ترین های آن یعنی آمپلی فایر های گیتار الکتریک، پاور میکسر هاو پاور آمپلی فایر ها اشاره کرد. بعد از همه ی این ها لازم است به یک تعریف اصلی بپردازیم و آن این است:
آمپلی فایر چیست و به چه دردی می خورد؟
در پاسخ به این سوال می توان جواب های بسیاری مطرح کرد و از ابعاد متنوعی آن را مورد بررسی قرار داد اما مهم ترین و ساده ترین توضیحی که وجود دارد را می تواند تقویت سیگنال های صوتی و رساندن آن ها به سطح خوبی براش قابل پخش بودن تعریف کرد.
سیگنال ها به 3 صورت وجود خواهند داشت:
یا به کمک مبدل های فرکانسی که میکروفن نام دارند به طور مستقیم از صدا به سیگنال تبدیل می شوند
به کمک پردازنده های صوتی مثل دستگاه های پخش از دیتا به سیگنال تبدیل می شوند
و یا به کمک سخت افزار هایی همچون میدی کنترلر مستقیما تولید می شوند
هیچ یک از موارد بالا در ابتدا امکان هدایت به بلندگو و پخش شدن را ندارند و برای این کار لازم است تا در چند مرحله تقویت و آماده ی هدایت به سمت اسپیکر ها شوند، حتی تلفن های همراه هم دارای یک آمپلی فایر کوچک اند که صدا را از اسپیکر ها قابل پخش می کند، اما نمی توان آن را به طور مستقیم به یک بلندگو بزرگ متصل کرد، برای این کار لازم است که یک آمپلی فایر دیگر هم در مسیر مابین تلفن همراه و باند قرار بگیرد.
آمپلی فایر ها انواع بسیار بسیار متنوعی دارند و در قالب دستگاه های مختلفی همچون پاورمیکسر، پاور آمپلی فایر، آمپلی فایر های پیجینگ، آمپلی فایر های باند اکتیوو … به ظهور می رسند اما علی رغم تنوعی که دارند، نقش شان یکسان است. حال چه از نوع اهمی باشند و چه از نوع ولتی.
توان آمپلی فایر ها را بر واحد وات اندازه گیری می کنند. هرچه وات آمپلی فایر بیشتر باشد می تواند از بلندگو های بیشتری پشتیبانی کند، البته محاسبات آن ها به این سادگی ها هم نیست و موارد دیگری مثل مقاومت و امپدانس نیز تاثیر گذار خواهند بود.
ساختار آمپلی فایر
در گذشته برای ساخت انواع آمپلی فایر ها از لامپ های خلاء استفاده می شد که اصول کاری آن ها بر پایه داغ شدن کاتد بر اثر اعمال جریان و پرتاب الکترون به سمت آند در یک محیط خلاء طراحی می شد که امکان کنترل جریان، یک سو سازی جریان و قطع و وصل کردن آن را فراهم می کرد که البته دارای مشکلات عدیده ای همچون گرمای بالای لامپ، هدر رفت زیاد انرژی، حجم زیاد و قیمت بالای لامپ ها بود که با ظهور ترانزیستور ها به مرور نقش آن ها کمرنگ شد و جای خود را به ترانزیستور های ارزان و پیشرفته دادند.
امروزه با اوج گرفتن صنعت الکترونیک و به ویژه بازار صوت، استفاده از آمپلی فایر ها در ابعاد متنوع بسیار حائز اهمیت است و هر روز مدل های تازه ای از این دستگاه به بازار عرضه می شود که هریک برای معرفی و بررسی یک مقالهمفصل را طلب می کند. ما در این مقاله سعی کردیم تا شما مخاطبان گرامی را یک قدم به دنیای آمپلی فایر ها نزدیک تر کنیم.
تقریبا همه ی ما با مفهوم باند ها و اسپیکر های صوتی آشنا هستیم و یک تصویر ذهنی از آن ها داریم که ممکن است از داخل یک تالار عروسی، یه مجلس مذهبی، سالن کنسرت و یا حتی اسپیکر های خانگی نشات گرفته باشد، هرچه که هست می توان اینطور گفت که در دنیای صوت هر باندی می تواند از نوع اکتیو یا پسیو باشد.
توضیح خلاصه در مورد باند اکتیو و پسیو
به طور کلی به هر باندی که فاقد آمپلی فایر داخلی باشد و برای راه اندازی نیاز به یک تغذیه کننده ی خارجی همچون پاورمیکسر یا آمپلی فایر داشته باشد باند پسیو اتلاق می شود و در مقابل به هر اسپیکری که دارای آمپلی فایر داخلی باشد و برای راه اندازی مستقیما به برق شهری متصل شود، باند اکتیو می گوییم.
همانطور که در قسمت بالا گفته شد،باندهای اکتیو و پسیو انواع مختلفی دارند که در ادامه ما قصد داریم به سراغ یه سری خاص از آن ها، یعنی باند اکتیو و پسیو برویم. شما این باند ها را معمولا در تالار های عروسی و یا هیات های مذهبی دیده اید.
باند
دنیای باندها بسیار بزرگ و گسترده است، مخصوصا امروزه که سیل عظیمی از برند و اندازه های مختلف در بازار به راه افتاده است که اگرچه امکان خرید با هر بودجه و هر هدفی را ممکن ساخته است اما شاید به همان اندازه هم موجب سردرگمی خریداران شده است. با توجه به این موضوع بحث پیرامون آن ها می تواند نامتناهی و طولانی باشد، اما ما قصد داریم تا به طور خلاصه چندتا از مهم ترین ابعاد آن را برای شما تشریح کنیم.
باند های پسیو در ابعاد و اندازه های مختلفی در بازار وجود دارد که معمولا از 8 اینچ تا 15 اینچ مرسوم است. باند های پسیو می توانند از نوع فول رنج یا 2way باشند که تفاوت شان در دارا بودن ووفر و تیوتر مجزاست. نوع فول رنج تنها یک اسپیکر داخلی دارد و همه ی اصوات از آن ساطع می شوند که اندازه ی ذکر شده در خط بالا به آن اشاره دارد. اما باند ها پسیو 2way از دو بلندگوی مجزا به نام های ووفر و تیوتر تشکیل شده است که اندازه قید شده در خط اول این پاراگراف در حقیقت اندازه ی ووفر این باند هاست. تیوتر ها نیز اندازه های مختلفی دارند که معمولا از 0.75 اینچ تا 3 اینچ در بازار مرسوم است. ووفر های وظیفه پخش صدا های بم و تیوتر ها وظیفه پخش صدا های تریبل و زیر را بر عهده دارند.
البته ناگفته نماند که در باند های 2way حرفه ای، قطعه ی دیگری به نام کراس آور هم وجود دارد که به نوعی فرکانس های دریافتی را به دو گروه فرکانس های بالا و پایین تفکیک می کنند و به تیوتر و ووفر تحویل می دهند. به طور کلی باند های پسیو چه از نوع فول رنج و چه از نوع 2way برای راه اندازی به یک آمپلی فایر یا پاورمیکسر نیاز دارند تا سیگنال های مورد نیاز و نیروی الکتریکی لازم را از آن دریافت کنند. در این گروه از باند ها تمامی کنترل های ممکن روی صدای خروجی باند از میکسر اعمال می شود و باند غیر پخش صدا کار دیگری برای شما انجام نخواهد داد و تنها پل ارتباطی شما یک درگاه بنان یا SpeakOn در پشت اسپیکر خواهد بود.
تمامی آنچه که در مورد ساختار باند ها پسیو گفته شد، در مورد باند های اکتیو نیز وجود دارد، با این تفاوت که آن ها چه از نوع فول رنج و چه از نوع 2way دارای آمپلی فایر داخلی و گاها یک میکسر و اکولایزر جمع و جور می باشد که دریچه ای به یک دنیای متفاوت را به روی شما خواهد گشود. باند های اکتیو مستقیما به برق شهر متصل می شوند و برای راه اندازی تنها نیاز به سیگنال های پردازش شده دارند. همین امر می تواند امکانات بسیار جذابی را به این باند ها اضافه کند، از جمله اتصال مستقیم فلش مموری یا میکروفن به باند که به کمک یک میکسر داخلی ساده امکان پذیر است.
همچنین دسترسی به یک اکولایزر چند لاین فیدری و یا ولوم های تنظیم صدای زیر و بم بر روی باند مسئله ی پیچیده ای نخواهد بود که با در نظر گرفتن همه ی اینا می توان اینطور تعبیر کرد که باند های اکتیو می توانند به تنهایی یک سیستم صوت مستقل و کامل باشند که قابل حمل است و دردسر های متداول سیستم های صوتی را ندارد.
برخی باند های اکتیو دارای باطری داخلی شارژی هم می باشند که در نقش عنصر نهایی و تکمیل کننده ی یک سیستم صوتی تمام عیار و مستقل عمل می کنند و رسما یک باند صوتی را به یک سیستم صوتی تبدیل می کنند.
البته باند های اکتیو هم به کمک درگاه XLR امکان اتصال به میکسر ها و پاورمیکسر ها را دارا می باشند.
بی شک فعالان سیستم های صوتی در ایران نام برند جی تی آر (JTR) تایوان، تولید کننده محصولات جی تی آر را شنیده اند، جالب توجه است بدانید که شرکت JTR دارای سابقه ای بالغ بر ربع قرن تجربه در زمینه محصولات صوتی می باشد.
بلندگو های حرفه ای JTR در زمینه موسیقی برای موزیسین ها، سیستم کنفرانس سالن های کنفرانس و برنامه های ضبط / پخش و همچنین میکروفن با سیم و یا بی سیم ،پاور میکسر ، آمپلی فایر و دیگر محصولات صوت حرفه ای جزوی از محصولات با کیفیت بالای نرم افزاری و الکتریکی شرکت تایوانی JTR است.
به جرأت می توان گفت جی تی آر تنها برندیست که محصولات آن در کارخانه ای کاملا صنعتی و با پرسنلی حرفه ای، مجرب و دوره دیده تولید می گردد. محصولات شرکت J.T.R با توجه نیاز روز مصرف کنندگان بررسی و طراحی می شوند و پس از مراحل تحقیق و طراحی با ظرافت و استاندارد های لازمه وارد مراحل تولید و پس از تولید، مورد تست نهایی قرار می گیرد.
کمپانی JTR بزرگترین و حرفه ای ترین تولید کننده سیستم های پیجینگو بلندگو شرکت تایوان است. این شرکت در حال حاضر به 60 شرکت جهان صادر می کند و به سرعت در حال پیشرفت به سمت آینده جدید است تا بهترین صدا را در ساده ترین روش فراهم کند.
محصولات این شرکت تایوانی شامل :
میکروفن JTR
میکروفن های جی تی آر به دو دسته اصلی میکروفن سیم دار و میکروفن بی سیم تقسیم می شود.
میکروفن بی سیم
میکروفون های بیسیم جی.تی.آر در دو رنج فرکانسی VHF و UHF کار میکند. هر دو مدل از میکروفن های بیسیم در دو نوع دستی و هدمیک یقه ای طراحی و تولید می شوند. در میکروفن ها بی سیم دستی JTR کپسول داخلی از نوع داینامیک و در مدل های میکروفن بی سیم یقه ای کپسول آن از نوع خازنی می باشد.
مدل های میکروفن بی سیم JTR
از میکروفن های بیسیم UHF جی تی آر می توان به مدل های تک کانال UEM-991 ,UJM-881 ,UJM761 اشاره کرد و مدل های بیسیم دو کانال UEM-992 , UJM-882 , UJM-762 نام برد. مدل های میکروفن بی سیم JTR نام برده شده در مدل دستی و یقه ای و هدمیک موجود می باشد و بر اساس نیاز می توان آن را انتخاب و خرید کنید.
میکروفن تک کانال VJM-251 و میکروفن بی سیم دو کانال JTR مدل VJM-252 از مدل های بی سیم فرکانس VHFمی باشد.
میکروفن بی سیم JTR مدل UEM-992TB
میکروفن با سیم JTR
میکروفون با سیم JTR در مدل های دستی شامل DLX-841 , DLX-842 , DLX-843 , DLX-844 , DLX-845 , DLX-846 , DLX-848 , XL-41 می باشد. مدل یقه ای میکروفن جی تی آر CXL-846
,CM-1000 , CM-2000 و هدمیکی آن HC-650 , HD-700 می باشد.
سیستم کنفرانس
شرکت JTR با استفاده از تکنولوژی های بروز دنیا سیستم های کنفرانس خود را با طرح های مختلف و انواع کاربری مختلف تولید و عرضه بازار کرده است تا ارتباط در داخل و یا خارج سالن کنفرانس یا کیفیت فوق العاده بالایی انجام گردد.
سیستم های کنفرانس دیجیتال جی.تی.آر دارای قابلیت های ویژه ای از جمله سیستم رای گیری، سیستم حضور غیاب، ضبط جلسات، کنترل هوشمند دوربین فیلمبرداری و… می باشند. سیستم های کنفرانس پیشرفته JTR دارای بالاترین سطح کیفیتی ساخت می باشند و تمام استاندارد های جهانی 9001-2000 , CE , FCC , IEC , ISO را دریافت کرده اند.
باند
باند جی تی آر در بالاترین سطح کیفیتی تجهیزات صوتی حرفه ای قرار دارند و یک رقیب اصلی برای برند های معروف امریکایی و اروپایی به حساب می آیند.
باند های جی تی آر به دو دسته اکتیو و پسیو تقسیم می شوند و این دو دسته نیز در مدل های متنوع تولید و عرضه می شود. داشتن تیوتری با دوام ، ووفر پر قدرت و مقاوم ، استفاده از قطعات با کیفیت دسته اول جهانی کراس آور ، بدنه ای مستحکم و جامدادی فوق حرفه ای ، از مشخص های این کمپانی معروف تایوانی است که موجب افزایش کیفیت صدا، دوام بالا در دراز مدت، و افزایش حجم صدا می شود.
پیجینگ
در زمینه سیستم های صوتی پیجینگ که جزوی از تجهیزات PUBLIC ADDRESS SYSTEM محسوب می شوند، شرکت JTR به صورت کاملا تخصصی با تنوع بسیار بالای محصولات در حال فعالیت است و در بسیاری از پروژه های مهم دنیا مورد استفاده قرار گرفته و رضایت بالای مشتریان را جلب کرده است.
از انواع محصولات پیجینگ بی شمار شرکت تایوانی JTR می توان بلندگو ستونی و یا دیواری ، بلندگو سقفی روکار و توکار، میکروفن پیجینگ، بلندگوی شیپوری هورن، تقویت کننده پیجینگ، دستگاه رادیو ، کنسول کنترل ارتباط پیجینگ، ولوم کنترل و … را نام برد.
سیم و کابل
کابل میکروفن ،کابل باند ،کابل مولتی پر ،کابل تصویر ،کابل برق، کابل کنترل، کابل شبکه، کابل کامپیوتر ،کابل پیجینگ و … همه و همه از تنوع و گستردگی سیم و کابل JTR می گویند. کابل هایی که با طرح های خلاقانه و استاندارد های جهانی به این شرکت تایوانی کمک می کنند تا با تولید کنندگان بزرگ اروپایی و آمریکایی رقابت کند.
سخن پایانی
در کنار کیفیت تولید با استاندارد های جهانی ،قیمت فوق العاده اقتصادی ،درک نیاز بازار از محصولات صوتی ،بروز رسانی تکنولوژی پایان ناپذیر در صنعت JTR، تنوع و کثرت محصولات وسیع و جذاب صوتی حاصل پایداری این برند خوشنام در اکثر بازار های بین المللی تقاضا ،از جمله کشور عزیزمان ایران می باشد و این شرکت را به یکی از بزرگترین شرکت ها در شرق آسیا تبدیل کرده است.
شرکت یاماها (YAMAHA) که اول شرکت Nippon Gakki نام داشت، در اواخر دهه 80 میلادی در شیزویکا ژاپن تاسیس شد و در ابتدا به تولید آلات موسیقی پرداخت. یاماها به دلیل تولید آلات مختلف موسیقی از جمله انواع پیانو ، گیتار ، ویولن و دیگر آلات برنجی و چوبی به بزرگترین تولید کننده ابزار موسیقی تبدیل شده و بخش عمده ای از شهرت خود را مدیون همین بخش است.
در اکتبر ۱۹۸۷در جشن صدمین سال تاسیس شرکت نام کمپانی رسما به شرکت یاماها تغییر یافت . دو سال بعد شرکت یاماها اولین دستگاه ضبط CD جهان را تولید کرد و ضمن خرید شرکت Sequential Circuits 51 درصد سهام رقیب خود یعنی کورگ را نیز خرید.
درباره ی شرکت یاماها در زمینه بلندگو
تاریخچه بلندگوهای صدای طبیعی شرکت یاماها (از سال 1967)
در سال 1967 شرکت یاماها تاریخچه خود را به عنوان یک تولید کننده بلندگو HiFi با repurposing و بهبود بلندگوی NS الکتون (صدای طبیعی) برای استفاده صوتی HiFi آغاز کرد. بلندگوی NS-1000/1000M در سال 1974 توسط شرکت یاماها عرضه شد که دارای اولین دیافراگم بریلیوم خالص در جهان است. این برند توانست به دلیل صدای واضح و باز خود ، تحسین جهانی را به دست آورد. پس از آن شرکت یاماها مدل هایی مانند NS-451 و NS-10M را با صدایی با کیفیت و قیمت مناسب تولید کرد.
شرکت یاماها در ۱۹۷۲ انواع بلندگوهای انتشار متوسط NS-620/NS-630/NS-650 را معرفی کرد. اما محبوبیت خود را با بلندگو NS-1000M که سال بعد معرفی شد در میان کاربران بیشتر کرد.
اولین دیافراگم بریلیوم خالص جهان در NS-1000Mکه یک مانیتور حرفه ای شاهکار بود استفاده شد و احترام زیادی برای یاماها به دست آورد. این بلندگو در سال 1974 عرضه شد. وزن سبک بریلیوم با سختی بالا و سرعت انتشار صدا بیش از دو برابر تیتانیوم و منیزیم، از روزهای اول توجه را به عنوان یک ماده دیافراگم ایده آل جلب کرده بود.
سپس شرکت یاماها هرساله با تولید بلندگوهای با کیفیت تر و با فناوری های جدیدتر توانست جایگاه خود را در زمینه تولید محصولات صوتی ثابت کرده و مخاطبان زیادی بدست آورد.
در سال 2002 شرکت ياماها توليد لوازم تيراندازي خود را متوقف کرد. اين مجموعه يکي از موفقترين مجموعههاي ياماها بود که از سال 1959 آغاز شده بود و شش قهرمان در پنج المپيک جهاني با اين تير و کمانها به قهرماني رسيده بودند. دو سال بعد ياماها شرکت آلماني نرمافزارهاي صوتي «استينبرگ» را از پيناکل خريداري کرد.
در ژوئيه سال 2007 ياماها شرکت کمبل را که توليدات آنها را به انگلستان وارد ميکرد، خريداري و آن را به يکي از شعبههاي خود در اروپا تبديل كرد.
در دسامبر همان سال ياماها ضمن عقد قرارداد با يک بانک اتريشي، تمام سهام شرکت «بوسندورفر» را خريد و به توليدات اين شرکت با نام خود ادامه داد.
کمپانی یاماها در کنار موتورسيکلت و لوازم موسيقي، همچنين کالاهاي صوتي و تصويري، نيمه رساناها، کالاهاي کامپيوتري، وسائل ورزشي، وسائل گلف، مبلمان، موتور کشتي و قايق، لوازم منزل، روباتهاي صنعتي، فلزات تخصصي، ابزار ماشينآلات و خودروهاي برف روب هم توليد ميکند که به همه آنها هم نام تجاري ياماها داده است.
موفقيت ياماها، گواهي بر کيفيت و کارکرد کالاهايش است و اين موفقيت فقط از طريق تبليغات و گوش کردن به توصيههاي مشاورين نامهاي تجاري، حاصل نشده است و همين کارکرد و کيفيت است که توانسته به گوناگونترين کالاها هم وحدت ببخشد.
به عبارت ديگر در شرايطي که بسياري از نامهاي تجاري به جاي صرف هزينه بيشتر براي ارتقاي کيفيت توليد، آن را خرج بازاريابي ميکنند، ياماها ثابت کرده که کالاهاي با کيفيت بالا و با کارآيي خوب، مشتريان را جلب ميکنند، نه کمپينهاي تبليغاتي پر زرق و برق.
تاریخچه بلندگو های برند یاماها
یاماها برند ابر قدرت
برند یاماها، به عنوان یکی از اصیل ترین برندهای فعال در صنعت موسیقی شناخته شده است و از آن دسته برندهایی است که نیازی به معرفی ندارد. این برند که تقریبا در اوایل سده ۱۹۰۰ میلادی شروع به فعالیت کرده تا کنون توانسته جایگاه خودش را به عنوان یکی از معتبرترین برندهای تولید کننده ادوات و تجهیزات موسیقی حفظ نماید.
همچنین دسته بندی های غنی از انواع تجهیزات و ابزارهای حوزه موسیقی نیز یکی دیگر از دلایل قدرت این برند می باشد. از دیگر مجموعه محصولات شرکت یاماها به اسپیکر یاماها، اسپیکر دیواری یاماها و بلندگو سقفی یاماها می توان اشاره کرد. که درست مانند سایر دسته بندی های آن از تنوع محصول قابل تحسین و کیفیت و کارایی ایده آلی برخوردار است.
سخن پایانی
اکنون شرکت ياماها بزرگترين سازنده لوازم موسيقي در دنياست. موتورسيکلت ياماها نيز پس از هوندا در مقام دوم قرار دارد. کیفیت یکی از آن کلماتی است که مسائل مختلفی را پوشش می دهد و می تواند برای افراد مختلف در زمان های مختلف تفاوت داشته باشد. اما در یاماها تمام مفاهیم این کلمه به سمتی معنی میشود که منجر به توسعه و ساخت محصول با کیفیت شود.
سالن های شلوغ و پرهیجان کنسرت بسیار پرطرفدارند و این محبوبیت گره کوری با اصلی ترین شاخص آن یعنی سیستم صوتی سالن کنسرت خورده است. در حقیقت این صدای با کیفیت و پرحجم است که طرفداران را به سمت این سالن ها فرا می خواند و لذت شنیدن یک موسیقی با کیفیت را به آنان می چشاند. سالن های کنسرت نیز رفته رفته دستخوش پیشرفت و تکامل شدند و در نهایت به موقعیت فعلی شان رسیدند و ما در این مقاله قصد داریم تا حرفه ای ترین و جدید ترین متد طراحی صوت یک سالن کنسرت که اصطلاحا مهندسی صوت نامیده می شود را به شما معرفی کنیم. پس با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.
سیستم های صوت رایج در سالن های کنسرت
معمولا برای بیشتر سالن های کنسرت از باند های اکتیو حرفه ای برای سیستم مانیتورینگ استیج و از باند های پسیو آویز و ساب ووفر ها برای پوشش صوتی قسمت حاضرین استفاده می شود که به کمک یک میکسرحرفه ای و یک یا چند پاور آمپلی فایر متناسب با توان مورد نیاز باند های پسیوپشتیبانی می شود. اما برخی سالن های خاص و بسیار معروف از یک سیستم خاص و گران قیمت In-Concert استفاده می کنند که با تکیه بر مهندسی صوت و مهندسی آکوستیک اجرا می شود که در ادامه به آن ها خواهیم پرداخت.
سیستم های صوتی Satellite In Concert
بگذارید قبل از هرچیزی به سراغ شکل ظاهری این سیستم ها برویم و آن ها را بررسی کنیم. سیستم های satellite که در واقع نام بلندگو های آن می باشد، شبیه به باند های “ارری” می باشند. یعنی به شکل ستونی زیر هم قرار می گیرند و به صورت آویز نصب می شوند. به هریک از این مجموعه های ستونی و ارری یک satellite می گویند که از 6 میکرو درایور (شبیه به تیوتر) تشکیل می شوند. و معمولا به صورت چپ و راست (left & Right) در سالن نصب می شوند. همچنین یک ساب ووفر، یک میکسر و یک پروسسور مخصوص هم در این تیم قدرتمند وجود دارد که به مجموعه های آن ها سیستم Satellite In Concert گفته می شود.
بررسی فنی و نصب و راه اندازی Satellite In Concert
ابتدا پروسسور مخصوص این سیستم ها، صدا هایی با فرکانس بیشتر از 150 هرتز را به 3 بازه فرکانسی مختلف تقسیم بندی می کند و آن ها را راهی 3 آمپلی فایر مجزا می کند تا به اندازه کافی تقویت شوند، سپس از خروجی هریک از این آمپلی فایر های 3 گانه، 2 میکرو درایور واقع در یک satellite تغذیه می شوند. پس برای یک “satellite” 6 میکرو درایوی 3 آمپلی فایر مجزا مورد نیاز است. از آنجایی که satellite ها به صورت L & R نصب می شوند، پس 3 آمپلی فایر دیگر هم برای satellite دیگر مورد نیاز است که می شود در مجموع 6 آمپلی فایر. یک آمپلی فایر دیگر هم برای تغذیه ساب ووفرمورد نیاز است که وظیفه پخش صدا هایی با فرکانس کمتراز 150 هرتز را بر عهده دارد. پس برای کل این سیستم 7 آمپلی فایر مورد نیاز است.
تفاوت های Satellite با سیستم های اجرای زنده معمولی
سیستم های Satellite کیفیت پخش بسیار بالاتری نسبت به تجهیزات معمول سالن های کنسرت دارند و اگر به خوبی در جای درست خود قرار بگیرند پخش صوت در تمام سالن به صورت یکنواخت و با کمترین فیدبک صورت خواهد گرفت. ایجاد فاصله ی مناسب بین satellite ها نیازمند محاسبات دقیق است که از یک فرمول خاص پیروی می کند و خواه و ناخواه پای مهندسین صوت را به میان می کشد که این خود به تنهایی تضمینی برای نصب اصولی تجهیزات است.
2 اشتباه رایج در مورد سیستم های Satellite
بسیاری هستند که هنوز فکر می کنند همه ی سیستم های satellite بی سیم هستند و اصلا تنها تفاوت شان با سایر سیستم ها در وایرلس بودنشان است متاسفانه تصوری اشتباه است. البته که سیستم هایی وجود دارند که ارتباط بین ارری ها و ساب ووفر از نوع بی سیم است اما این تکنولوژی برای مجموعه های قدیمی تر نیز وجود دارد و یک امتیاز به خصوص برای satellite ها محسوب نمی شود، ولا اینکه سیستم های satellite کابلی هم وجو دارند.
برخی این سیستم ها را FX6021 می نامند که کاملا اشتباهه. FX6021 یک محصول کاملا مستقل است که با هدف تامین صدای دستگاه ها PC ساخته شد. گرچه ایده ی Satellite برای سالن های کنسرت از FX6021 برخاست و ماهیت شان تقریبا یکی ست اما نمی توان آن ها را FX6021 نامید. همانطور که اگر اولین خودرو جهان را کمپانی بنز ساخت، نمی توان همه ی خودرو های تاریخ را بنز نامید.
اجرای زنده در صوت یکی از جذاب ترین بخش های خانواده صوت محسوب می شود که در واقع همان سیستم های مورد استفاده در سالن های کنسرت می باشد و همواره شور هیجان خاصی را همراه با صدای قدرت مند و با کیفیت به دنبال دارند. اگر تجربه قرار گرفتن در یک سالن کنسرت و شنیدن موسیقی اجرای زنده به واسطه این سیستم ها را داشته باشید متوجه شده اید که این یک تجربه ی متفاوت از حس شنوایی برای شماست. آیا تا به حال به دلیل آن هم فکر کرده اید؟ استفاده از یک سری ابزار و لوازم خاص الکترونیک باعث تولید همچین صدای خاص و با کیفیتی می شود که در این مقاله قصد داریم تا به بخشی از آن بپردازیم. اگر شما هم یکی از مشتریان یا طرفداران سیستم های اجرای زنده هستید، پیشنهاد میکنم تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
مقدمه
همانطور که در قسمت قبلی اشاره شد رسیدن به یک صدای خاص و حرفه ای مستلزم استفاده از یک سری ابزار و ادوات می باشد که می بایست به صورت درست انتخاب و درکنار یکدیگر مانند پازل قرار بگیرند و به خوبی تنظیم شوند تا نتیجه ی دلخواه را داشته باشند. بدون شک اگر هرجای این پازل دچار مشکل شود بر روی عملکرد سایر بخش ها و در نهایت خروجی آن تاثیر منفی خواهد داشت، پس می توان این گونه نتیجه گرفت که طراحی یک سیستم حرفه و راه اندازی آن نیازمند دانش فنی بالا و تجربه کافی می باشد. حال بیایید به سراغ یکی از مهم ترین شاخص های یک سیستم اجرای زنده برویم و آن ها را بررسی کنیم.
باند
اولین تصویری که در ذهن بسیاری از ما ها با شنیدن نام اجرای زنده نقش می بندد تصویر باند ها هستند که البته این تصور کاملا منطقی است. باند های حرفه ای درست شبیه بازیکنان حرفه ای یک تیم ورزشی می باشند که اگر درست مدیریت شوند عملکرد درخشانی خواهند داشت و اگر درست مدیریت نشوند علی رغم پر هزینه بودنشان، به درد نخواهند خورد. باند ها در و نوع اکتیو و پسیو تولید می شوند که تفاوت شان در دارا بودن یا نبودن آمپلی فایر داخلی می باشد.
باند های اکیتو به کمک یک میکسر یا پری امپ و حتی یک کارت صدای ساده هم راه اندازی می شوند و تنها نیاز به فرکانس های صوتی پرداخت شده دارند تا عملکردشان را به طور کامل ارائه دهند اما درمورد باند های پسیو کمی اوضاع متفاوت است. آن ها علاوه بر فرکانس های صوتی به توان الکتریکی در مقیاس وات هم نیاز دارند تا راه اندازی شوند و به همین دلیل هم عملکردشان در گرو پشتیبانی شدن از طرف یک آمپلی خوب و پرقدرت است. فیش های رابط در باند های اکیتو معمولا از نوع XLR و کابل رابط در آن ها میکروفنی می باشد که در مورد باند های پسیو فیش ها از نوع SpeakON و یا TRS و کابل رابط شان کابل زوج مسی است. همه ی باند ها از هر دسته و خانواده ای به صورت پسیو و اکتیو در بازار موجود است.
انواع باند حرفه ای
باند ها اصولا در چهار گروه اصلی به نام های Full Range – 2Way – 3Way – SUB Woofer تولید می شوند، تفاوت اصلی این چهار گروه در گستردگی پوشش فرکانس های صوتی می باشد و پخش آن ها می باشد. برای مثال ساب ووفر را در نظر بگیرید، پوشش فرکانسی این باند معمولا بین 35 تا 100 هرتز می باشد که نشان می دهد صدا های بم راه به خوبی پخش می کند و به همین دلیل هم از ساب ووفر برای افزایش صدای بم و پخش ایده آل صدای ساز های کوبه در کنسرت استفاده می شود.
باند های فول رنج ارزان ترین نوع باند می باشند که نقش یک آچار فرانسه را در صوت ایفا می کنند و تقریبا همه فرکانس های دریافتی را پخش می کنند. به دلیل گستردگی طیف فرکانسی باند های فول رنج و محدودیت در طراحی بلندگو های داخلی آن، معمولا کیفیت بالایی ندارند و می توان ادعا کرد که باند حرفه ای محسوب نمی شوند.
و اما باند های 2Way که پرفروش ترین نوع باند در بازار صوت هستند دارای ووفر و تیوتر مجزای داخلی هستند که به کمک یک کراس آور فرکانس های دریافتی را به صورت تفکیک شده (صدای تریبل از تیوتر و صدای بیس از ووفر) پخش می کنند و کیفیت بالایی هم دارند. باند های 3Way نیز عملکردی مشابه باند های 2Way دارند، با این تفاوت که علاوه بر ووفر و تیوتر دارای اسپیکر داخلی ثالثی به نام میدرنج هستند که فرکانس های میانی را پخش می کند.
جنس بدنه ی باند
بدنه یا باکس باند ها از چوب و یا فایبرگلاس ساخته می شوند که دو دنیای کاملا متفاوت است. صادقانه ترین جمله ای که در مقایسه ی چوب و فایبرگلاس می توان گفت این است که فایبرگلاس برتری مطلق دارد، جز از باب هزینه که خب باند های چوبی اصولا ارزان ترند. دلایل بسیاری وجود دارد که باند های فایبرگلاس را برتر بدانیم، ساده ترین دلیلش هم وزن کمتر فایبرگلاس و مقاومت فیزیکی آن در برابر ضربه است.
باند های چوبی آسیب پذیر ترند و نمی توانید آن ها را مدام به این طرف و آن طرف بکشید اما دلیل اصلی ادعای بنده در بهتر بودن باند های فایبرگلاس این نیست، بلکه صدای خروجی از آن هاست. باکس باند های فایبرگلاس تحت مهندسی جامدات و کنترل پژواک تولید می شوند تا حداقل جذب صدا و حداکثر هدایت صوت به بیرون را داشته باشند که فاکتور بسیار مهمی در انتخاب یک بلندگو حرفه ای محسوب می شود.
نکات مهم دیگری نیز در انتخاب یک باند حرفه ای وجود دارد که در بخش بعدی این مقاله به آن خواهیم پرداخت.